GENEL BÝLGÝLER

Yüzölçümü: 20.815 km²

Nüfus: 1.132.211 (1990)

Ýl Trafik No: 07

 

Antalya sahip olduðu arkeolojik ve doðal güzellikler sayesinde “Türk Rivierasý” adýný almýþtýr. Deniz, güneþ, tarih ve doðanýn sihirli bir uyum içinde bütünleþtiði Antalya, Akdeniz’in en güzel ve temiz kýyýlarýna sahiptir. 630 km. uzunluðundaki Antalya kýyýlarý boyunca, antik kentler, antik limanlar, anýt mezarlar, dantel gibi koylar, kumsallar, yemyeþil ormanlar ve akarsular yer alýr.

 

Palmiyelerle sýralanmýþ bulvarlarý, uluslararasý ödül sahibi marinasý, geleneksel mimarisi ile þirin bir köþe oluþturan Kaleiçi ve modern mekanlarý ile Türkiye’nin en önemli Turizm Merkezi olan Antalya, Aspendos Opera ve Bale Festivali, Uluslararasý Plaj Voleybolu, Triathlon, Golf Müsabakalarý, Okçuluk, Tenis, Kayak yarýþmalarý vb. etkinliklere, 1995 yýlýnda açýlan Antalya Kültür Merkezi ile de plastik sanatlar, müzik, tiyatro, sergi gibi birçok kültürel ve sanatsal etkinliðe ev sahipliði yapmaktadýr.

 

ÝLÇELER:

Antalya ilinin ilçeleri; Akseki, Alanya, Elmalý, Finike, Gazipaþa, Gündoðmuþ, Ýbradý, Kale, Kaþ, Kemer, Korkuteli, Kumluca, Manavgat ve Serik’tir.

 

Akseki: Alanya’dan sonra Antalya ilinin en eski ilçesi olan Akseki Toroslarýn yapýsýna uygun engebeli ve daðlýk bir görünüme sahiptir.

Antalya ili ve çevresinde son yýllarda görülen turizm alanýndaki geliþmelere paralel olarak, Akseki ilçesinde turizm faaliyetleri geliþmektedir. Avcýlarýn ve turistlerin uðrak yeri olan Akseki, “KARDELEN ÇÝÇEÐÝ’ nin ana yurdudur. Kýþ aylarýnda Kardelen Çiçeðini görmek için yerli ve yabancý turistler ilçeyi ziyaret eder.Giden Gelmez Daðlarý, dað keçisi koruma ve av sahasý avcýlarýn ücretli olarak devamlý avlanacaðý yer olup, Sinan hoca ve Gümüþdamla köylerinde kurulan alabalýk üretme tesisleri avcýlarýn ve turistlerin uðrak yerleri arasýndadýr.

Göktepe Yaylasý, Çimi Yaylasý, Irmak Vadisi son aylarda keþfedilen 340 metre derinliðindeki Bucakalan Maðarasý, ilçe merkezindeki Ulu Camii ve Medresesi görülmeye deðer diðer eserlerdir.

 

Elmalý: Likya bölgesi içerisinde yer alan Elmalý’nýn kesin kuruluþ tarihi bilinmemektedir. Doðuda Semahöyük yakýnlarýnda Karataþ’ta, batýda Beyler Köyü yakýnýndaki Beyler köyünde yapýlan kazýlar bölgenin bronz çaðýndan bu yana iskan edildiðini göstermektedir.

 

Höyükler: Þehre baðlý köylerde üç höyük bulunmaktadýr. Bunlardan ilki þehrin batýsýndaki Müðren Köyü’ndeki höyüktür. Arkeolojik yüzey araþtýrmalarý burada çeþitli uygarlýklara ait izler olduðunu göstermektedir. Yine batýda Semahöyük Köyü’nde bulunan ikinci höyüðün üstünde Osmanlý ve Türk mezarlýðý bulunduðu için bugüne kadar araþtýrma yapýlmamýþtýr. Üçüncü ve en büyük höyük ise þehrin güneyinde, Elmalý – Kaþ yolu üzerinde, Beyler Köyündeki Beyler Höyüðüdür. Bu höyükte yapýlan kazýlarda, bronz çaðýndan bu yana devamlý bir yerleþimin izleri görülmektedir. Kazýlarda çýkarýlan arkeolojik buluntular Antalya Müzesi’nde sergilenmektedir.

 

Tümülüsler: Þehrin doðusunda, Elmalý’ya 6 km. uzaklýktaki Bayýndýr Köyü yakýnlarýndadýr. Yan yana duran birkaç tümülüsten birinde yapýlan kazýlarda M.Ö. 7. yy.a ait buluntulara rastlanmýþtýr. Antalya Müzesi’nin özel bir bölümünde sergilenen bu buluntular bölgenin bu dönemdeki yaþamýndan kesitler vermektedir.

Anýt Mezarlar Bilinen iki anýt mezar vardýr. Bunlardan ilki Karaburun diðeri ise Kýzýlbel’dedir. Antalya – Elmalý yolu üzerindeki Karaburun Kral mezarý odasýnýn duvarlarý av ve savaþ sahnelerinden oluþan fresklerle süslüdür. Kýzýlbel mezar anýtý ise þehrin batýsýnda Elmalý – Yuvayol yolu üzerindedir. Kalker bloklardan oluþmuþ bir odadan ibarettir.

 

Define: 1984 yýlýnda Antalya – Elmalý yol çizgisinin hemen kuzeyinde, Kral Mezarý ile Gökpýnar Köyü arasýnda bulunmuþtur. 190 adet gümüþ antik sikkeden oluþan bu define antika kaçakçýlarý tarafýndan Amerika’ya kaçýrýlmýþtýr. Halen özel bir kiþinin malý olarak Boston Museum Fine Arts’da bulunmaktadýr. Yeryüzünün en kýymetli antik sikkesi olarak nitelenen Atina Decadrachmeleri (14 adet, her biri 600.000$) bu büyük define yer almaktadýr.

 

Camiler: Ýlçede yer alan Selçuklu Camii, Kütük Camii, Sinan-ý Ümmi Camii, Ömer Paþa Camii ve Külliyesi kentin görülmeye deðer eserleridir.

 

Korkuteli: Antalya’ya 67 km. uzaklýktadýr. Korkuteli’nin 3 km batýsýnda, bugün yalnýz kapýsý ayakta kalan Alaaddin Camii ve yine ayný yörede, 1319′da Hamidoðullarý’ndan El Emin Sinaeddin tarafýndan yaptýrýlan ve ayný adla anýlan Selçuklu Medresesi görülebilir.

 

Gündoðmuþ: Antalya’ya 182 km. mesafedeki Gündoðmuþ ilçesinde pek çok antik kent kalýntýsý bulunmaktadýr. Güzel Bað Bucaðý’nýn kuzeyinde 7 km. mesafede ve halen kazý yapýlmamýþ olan Ayasofya Þehri, Gündoðmuþ þehir merkezinin güney-batýsýnda ve þehre 7 km. mesafede Sumene mevkisinde, Asar Harabeleri, Senir Köyü’ nün doðusunda 2 km. mesafedeki Kese Mevkiindeki harabeler, Gündoðmuþ Þehir merkezinin güney-batýsýnda ve þehre 11 km. mesafedeki Gedfi Harabeleri önemli antik kent kalýntýlarýdýr.

 

Ýlçe merkezindeki Cem Paþa Camii, Gündoðmuþ/Pembelik Köyü arasýnda ilçe merkezinin doðusundaki, 15 km. mesafedeki Sinek Daðý’nýn tepesindeki harabeler, Alanya/Konya Kervanyolu, Gündoðmuþ/ Antalya karayolu üzerinde Taþaðýr mevkisinde Kazayir Þehri Harabeleri diðer görülebilecek eserlerdir.

 

Gazipaþa: Antalya’ya 180 km. mesafedeki Gazipaþa, 10 km. uzunluðundaki kumsalý, orman kaplý alanlarý, turkuaz mavisi koylarý, doðal güzellikleriyle þirin bir ilçedir. Ýskele, Koru ve Kahyalar plajlarýnýn bulunduðu kumsallar, Caretta Caretta kaplumbaðalarýnýn önemli bir üreme merkezidir. Bugüne kadar bakir kalmýþ Gazipaþa, konaklama, dinlenme tesisleri, tarih ve doða güzellikleri, yapýmý süren havaalaný ve yat limaný ile gözde bir turizm merkezi olma yolunda ilerlemektedir.

Antik Kentler

 

Antiocheia Adcragum: Gazipaþa ilçesinin doðusunda, 18 km. uzaklýktaki Güney Köy sýnýrlarý içerisindedir. Kentin adý Kommagene Kralý 4. Antiochus’dan gelmektedir. Kalesi, sütunlu cadde, agora, hamam, zafer taký, kilise, kentin nekropol alaný kalýntýlarý bulunmaktadýr. Kentin nekropolünde bölgeye özgü beþik tonozlu, ön avlulu anýtsal mezarlar oldukça iyi korunmuþtur.

 

Adanda-Lamos: Antik kent, Gazipaþa ilçesinin 15 km. kuzeydoðusundadýr. Bugünkü Adanda köyünün 2 km. kuzeyinde, yüksek ve sarp bir daðýn zirvesinde kurulmuþtur. Kent surlarla çevrilidir. Kentin giriþ kapýsýnýn güneyinde, büyük bir kule bulunmaktadýr. Kentin diðer kalýntýlarý arasýnda doðal kayaya oyulmuþ çeþme ve iki adet tapýnaðý sayabilir. Bu kentin nekropolünde de blok taþlarýn oyulmasý ile yapýlmýþ yekpare lahitler önemli kalýntýlar arasýndadýr. Kalýntýlar, daðlýk Klikya bölgesinin kültürünü ve sanatýný en iyi þekilde yansýtmaktadýr.

 

Nephelis: Antik kente ulaþým, Gazipaþa-Anamur 12. km.’sinden sonra Muzkent Köyünün içinden geçerek güneye sapan yaklaþýk 5 km. stabilize bir yol ile saðlanmaktadýr. Kent, akropol ve doðu-batý boyunca uzanan kalýntýlardan oluþmaktadýr. Kentin ayakta kalabilmiþ yapýlarý Orta Çað Kalesi, Tapýnak Odeon Sulama sistemi ve nekropol alanlarýdýr.

 

Selinus: Gazipaþa Plajýnýn bulunduðu Hacýmusa Çayýnýn güneybatýsýndaki yamaçlarýnda yer alan antik Selinus kenti, daðlýk Klikya bölgesinin en önemli kentlerinden biridir. Kentin akropolü tepeye kurulmuþtur. Tepe üzerindeki Orta Çað Kalesinin sur duvarlarý ve kuleleri oldukça iyi korunmuþtur. Akropol, içerisindeki kilise ve sarnýç günümüze kadar gelebilmiþ önemli yapýlardandýr.Kentin diðer yapýlarý hamamlar, agora, Ýslami Yapý (Köþk), su kemerleri ve nekropol’dur. Alanya Müzesindeki ostoteklerin çoðunluðu Selinus Nekropolünden getirilmiþ olup, burada ostotek atölyesinin varlýðýný sürdürmektedir.

 

Kumluca: Alakýr Çayý ile Gavur deresinin daðlardan sürükleyip getirdiði alüvyonlu bir ovada yeralan Kumluca Finike ve Elmalý Ýlçeleri ile çevrelenmiþtir. Kumluca sahil boyunca plajlar, konaklama tesisleri ve koylara sahiptir. Kumluca’nýn 27 km. kuzeyinde yeralan Altýnkaya yaylasý, Alabalýk üretme çiftliði, Sedir Ormanlarý ve bol sularý olan güzel bir yayladýr. Korydalla ve Olympos Antik kentleri Kumluca ilçesi sýnýrlarýnda yer almaktadýr.

 

Alanya: Alanya, geniþ plajlarý, tarihi eserleri, modern otel ve motellerin sayýsýz balýk lokantalarý, kafe ve barlarýyla mükemmel bir tatil merkezidir. Gelenleri ilk karþýlayan, Alanya Yarýmadasý’nýn üzerinde bir taç gibi kurulmuþ olan ve 13. yüzyýldan kalma þahane Selçuklu Kalesidir. Etkileyici kalenin yaný sýra eþi benzeri olmayan tersanesi ve anýtsal güzellikteki sekizgen Kýzýl Kule görülmeye deðerdir.

 

Limaný çevreleyen kafeler ve barlar akþam saatlerinde liman yolu boyunca el sanatlarý, deri, giysi, mücevherat, el çantalarý ve yöreye özgü ilginç renklere bezeli su kabaklarýnýn satýldýðý butikler yer alýr. Eðer maðaralarý keþfetmekten hoþlanýyorsanýz Damlataþ Maðarasý’ný gezmeniz gerekir. Maðara yakýnýnda Etnografya Müzesi yer almaktadýr. Tekneyle üç deniz maðarasýna ulaþabilirsiniz: fosforlu kayalarýyla Fosforlu Maðara, korsanlarýn kadýn esirleri tuttuklarý Kýzlar Maðarasý ve Aþýklar Maðarasý.

Alanya’nýn 15 km. doðusunda yer alan Dim Çaðý Vadisi gölgelerin serinliðinde dinlenmek için ideal bir yerdir. Tüm sahillerinden denize girilebilen Alanya tam bir güneþ, deniz, kum cennetidir.

 

Finike: Finike, Antalya iline baðlýdýr. Portakallarý ile ünlü Finike tarihle, doða ve denizin birleþtiði bir turizm beldesidir. Portakallarý ile tanýnan kent, Limyra kenti kalýntýlarý ve Arykanda antik kenti kalýntýlarý ile ilgi görmektedir.

 

Kaþ: Likya’nin önemli kentlerinden olan Kaþ, ilçeyi çevreleyen Antik Döneme ait kentler ve tarihsel degerlerle doyumsuz kültür seyahatleri; Akdeniz’in derinlerde yarattýðý heyecanlari doruklarda hissettiren sualtý dalýþlarý; nehirlerde yapýlan macera dolu ‘kano turlarý’, ekolojik uyumun keþfedildiði ‘doða yürüyüþleri’; derin ve karanlýk maðaralara teknik donanýmlý maðara dalýþlarý; yüksek daðlardan turkuaz rengli sularýn manzarasýna süzülen ‘yamaç paraþütü’; Akdeniz’de deðerli taþlarý andýran adalar ile çevreye yapýlacak ‘Mavi Yolculuk ve tekne turlarý; damak tadýnýza uygun deniz ürünleri ve daðlarda yetiþen kokulu otlarla tatlandýrýlan yöresel yemeklerden oluþan mönüsü; yüzlerce yýlýn mirasý, el sanatlarýnýn çeþit ve güzelliði; Kaþ’ýn baðlý olduðu Antalya ve ilçelerine ait turizm merkezleri ile tabiat, tarih ve kültür zenginliðini, alternatif turizm imkanlarý ve çevresinde yer alan turizm merkezlerinden oluþan renkli yelpazesi” ile düþsel bir mekandýr.

 

Manavgat: Antalya Ýline baðlý olan Manavgat tarih ve doðanýn içiçe girdiði her türlü turizm aktivitesinin yapýlabildiði bir turizm merkezidir.

 

Serik: Antalya’nýn ilçesi olan Serik, önemli Pamfilya kenti olan Aspendos’u barýndýrmaktadýr. Günümüze kadar bozulmadan ulaþan, mükemmel akustiðe sahip Aspendos Tiyatosu, bugün önemli sanat etkinliklerine ev sahipliði yapmaktadýr.

 

Kale (Demre): Antalya, iline baðlý olan Kale Noel Baba’ nýn yaþadýðý yer olarak önemli bir inanç turizmi beldesidir.

GEZÝLECEK YERLER

Tarihi ve Kültürel Çevre

Surlar Bu surlardan günümüze þehrin içindeki birkaç burç ile Hadrian Kapýsý ve yanýndaki kuleler, limana bakan büyük kule ve liman surlarýnýn bazý parçalarý kalabilmiþtir. Ýki surdan biri yat limanýný, diðeri þehri at nalý gibi kuþatýr. Kale Kapýsý Meydanýnda ayakta kalan kulelerden birisi saat kulesi olarak kullanýlmaktadýr. Surlarýn kente giriþi saðlayan dört kapýsý vardýr.

Kaleiçi Bugün Antalya’nýn “Tarihi Çekirdek Kenti” olan ve “Kaleiçi” adýyla tanýnan semti büyük bir kýsmý yýkýlmýþ ve yok olmuþ iki surla çevrilidir. Ýç sur, yarým daire þeklinde yat limanýný kuþatýr. Restorasyon çalýþmalarý sonucunda Kaleiçi, pansiyonlarý, barlarý, çarþýsý ile turizm merkezi haline gelmiþtir. Liman ise yat limaný olarak düzenlenmiþtir. Keleiçi restorasyon çalýþmalarýndan dolayý Turizm Bakanlýðý’ný 28 Nisan 1984 de FÝJET tarafýndan Altýn Elma (Turizm Oskarý) ödülü verilmiþtir.

Hadrianus Kapýsý Zamanýmýza kadar yanlarýndaki iki kule ile saðlam kalan tek kapý Üçkapýlar veya diðer adý ile Hadrianus Kapýsý olup, Pamphylia’nýn en güzel kapýsýdýr. M.S. 130 yýlýnda imparator Hadrianus’un Antalya’ya geliþi onuruna yapýlan kapý, sütunlarý hariç, tamamen beyaz mermerden yapýlmýþtýr. Oyma ve kabartmalarý olaðanüstüdür.

Eski Antalya Evleri Yazlarýn çok sýcak ve kýþlarýn ýlýk geçtiði Antalya’da evlerin yapýmýnda soðuktan çok, güneþi önlemeye ve serinlik saðlamaya önem verilmiþtir. Gölgeli taþlýklar ve avlular hava akýmýný kolaylaþtýran özelliklerdir. Depo ve hol görevi yapan giriþi ile üç kat üzerine kurulmuþtur.

Müzeler ve Örenyerleri

Müzeler

Antalya Müzesi

Side Müzesi

Alanya Müzesi

Perge Müzesi

Noel Baba Kilisesi

Dim Maðarasý

Perge

Antalya’nýn 18 km doðusunda, Aksu Bucaðý’nýn sýnýrlarý içindedir. Kilikya – Pisidya ticaret yolunun üstünde yer aldýðý için önemli bir Pamphylia þehridir. Þehrin kuruluþu diðer Pamphylia þehirleriyle ayný zamana rastlar (M.Ö. 7 yy.). Ana tanrýçasý Perge Artemisi olan Perge hristiyanlar için önemli bir kent idi. M.S. Aziz Paulos ve Barnabas Perge’ye gelmiþtir. Magna Plancia gibi kimi zenginler Perge’ye önemli anýtlar kazandýrmýþlardýr.

Ýlk kazýlarýn 1946 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi tarafýndan baþlatýldýðý Perge’de önemli kalýntýlar þunlardýr:

Tiyatro: Cavea, orkestra ve scene olmak üzere üç ana bölümden oluþur. 12,000 seyirci kapasitelidir. Alt tarafta 19, üstte 23 oturma sýrasý vardýr.

Stadion: 34 x 34 m. boyutlarýndadýr. Tonozlar üzerinde onüç oturma sýrasý vardýr. Doðu ve satý tarafa otuzar, kuzeyde ise on tonoz bulunmaktadýr. Her üç tonozdan biri Stadion’a giriþ, diðer ikisi ise dükkan olarak kullanýlmaktadýr

Agora: Þehrin ticari ve politik merkezidir. Ortadaki avlunun etrafýnda çepeçevre dükkanlar vardýr. Bazý dükkanlarýn tabaný mozaikle kaplýdýr. Meydanýn ortasýnda 13.40 m. Çapýnda yuvarlak bir yapýsý olan agora 76 x 76 m. boyutlarýndadýr.

Sütunlu Cadde: Aropol eteðinde nympheum arasýnda uzanýr. Ortasýnda 2 m. geniþliðinde bir su kanalý caddeyi ikiye ayýrýr.

Perge’deki diðer yapýlar, nekropol, surlar, gymnasium, hamam, anýtsal çeþme ve kapýlardýr.

Sillyon

Aksu’nun 13 km kuzeydoðusunda Yanköy yakýnlarýndadýr. Kent, Aspendos ve Perge yönünde, yüksekte duran bir plato üzerine, M.Ö. 14.yy.da kurulmuþtur. Çeþitli uygarlýklarý yaþayan kentten Selçuklular da yararlanmýþtýr. Stadyum, cimnazyum, kuleler, Selçuklu Mescidi ve sahne kýsmý yok olan bir tiyatro geriye kalan kalýntýlardýr.

Termessos

Termesos Antalya’ya 34 kilometre mesafedeki bir Doðal Park olan Güllük Daðý içerisinde batý tarafýnda 1050 metre yükseklikte bir plato üzerindedir. Termesos Anadolu’nun içlerinden gelen Solymler tarafýndan kurulmuþtur.

Önemli kalýntýlardan olan 4200 kiþi kapasiteli tiyatro, Ýmparator Augustus tarafýndan M.S. 1.yy. ýn hemen baþlarýnda yaptýrýlmýþtýr. Üstü örtülü meclis toplantý binasý olan Odeon’un 600 kiþilik oturma yeri bulunmaktadýr. Birbirine baðlý beþ sarnýçtan oluþan yer altý sarnýcý su depolamak ve zeytinyaðý saklamak için kullanýlmýþtýr.

Batý tarafý açýk, diðer taraflarý sütunlu galerilerle çevrili Agora; 6 m. yükseklikteki platform üstünde oturan kahramanlýk anýtý Hereon, Korint düzenli tapýnak, Zeus Solymeus Tapýnaðý, Küçük ve Büyük Artemis Tapýnaklarý, Gymnasium, gözetleme kuleleri diðer önemli kalýntýlarýdýr. Bunlarýn dýþýnda pek çok anýt ve 1200 ün üzerinde kaya mezarý bulunmaktadýr.

Olympos

Antik Likya’nýn en önemli liman kentlerinden olan Olympos, tarih boyunca mitolojiyeye konu olmuþtur. Konumunun elveriþliliði nedeniyle korsanlarýn barýnaðý olan Olympos, bugün sahip olduðu tarihsel deðerleri, 3200 m’lik mutteþem sahili, endemik bitkileri, Caretta caretta’larý Khimaira’sý, tüm sportif etkinliklere olanak veren muhteþem doðasý ve pansiyon olarak kullanýlan meþhur aðaç evleri ile tüm dünyaca bilinmektedir.

Ariassos

Antikite’den kalma Ariassos, Antalya-Burdur otoyolu’nun 48. kilometresinde, sola dönülen bir sapaktan bir kilometre mesafededir. Bir daðýn yamacýnda kurulmuþ olan þehir hamamlarý, kaya mezarlarý açýsýndan görülmeye deðerdir.

Phaselis

Phaselis’e Antalya-Kemer otoyolu’nun 57. kilometresinde sola bir kilometre döndükten sonra ulaþýlýr. Rodoslular tarafýndan milattan önce 7. yüzyýlda kurulan kent Doðu Likya’nýn en önemli liman kenti olarak bilinir. Üç iskelesi bulunan antik kentin içinde 20-24 geniþliðinde bir cadde bulunmaktadýr. Caddenin batý ucundan Hadrian geçidi, sað ve sol yanlarýndan ise dükkanlar ve hamamlar bulunmaktadýr. Kente kara ve denizyolu ile ulaþmak mümkündür.

Limyra

Milattan önce 5. yüzyýldan beri varolduðuna inanýlan kent Kumluca-Finike Karayolu’nun 11. kilometresindedir. 141 yýlýnda yaþanan depremde önemli bir hasar görmüþ kent ayakta kalmayý baþarmýþ fakat 7. ve 9. yüzyýlda Arap iþgaline uðramasýnýn ardýndan boþalmýþtýr. Kent üç parçadan oluþmuþtur. Acropolis, yerleþim birimleri ve necropolis.

Arycanda

Kumluca-Finike otoyolunun Turunçova mevkiine 26 kilometre uzaklýktadýr. Akarçay vadisini kontrol eden kentin tam olarak ne zaman kurulduðu bilinmemektedir. Buluntulara göre kentin milattan önce 5. yüzyýlda varolduðu düþünülmektedir. M.S. 240 yýlýnda yaþanan depremde önemli ölçüde zarar gören kent 11. yüzyýla kadar canlýlýðýný sürdürmüþtür. Bizans döneminde Aalanda olarak bilinen kentin birçok binasý iyi korunmuþ durumdadýr.

Demre (Myra)

Finike’ye 25 km. Kaþ’a 48 km. uzaklýktaki Demre, Likya uygarlýðýnýn 6 büyük þehrinden biridir. Ýlk kez M.Ö. 5. yüzyýlda yerleþim merkezi haline gelen Demre, önceleri deniz kýyýsýndayken, Demre çayýnýn getirdiði alüvyonlar sonucunda denizle olan baðlantýsý kesilmiþtir. Þehir M.S. 9. yüzyýldaki Arap istilalarý sonrasýnda terkedilmiþtir. Kaya mezarlarý, tiyatro ve St. Nicholas kilisesi görülmeye deðer yapýlardýr. Hadrian tarafýndan yaptýrýlan içinde tahýl ambarý da bulunan Andriake limanýnýn Demre ile baðlantýsý vardýr.

St. Nicholas Kilisesi

Yaygýn olarak Noel Baba olarak bilinen St. Nicholas M.S. 245′te Fethiye yakýnlarýnda Patara’da doðmuþ ve M.S. 363′de ölmüþtür. Zengin bir ailenin iyi eðitilmiþ oðlu olan St.Nicholas hayatýný insanlara özellikle de çocuklara ve denizcilere yardýma adamýþtýr. Bu yardýmlarýnýn saðladýðý ünü bugüne dek Noel Baba efsanesi olarak gelmiþ ve güncelliðini korumuþtur.

Demre rahibi olarak insanlara dini ve sosyal yardýmlarda bulunan St. Nicholas ölünce Demre’ye gömüldü ve mezarýnýn yanýna adýna bir kilise inþaa edildi. 1080′de Ýtalyan korsanlar bazý kemikleri Bari’ye kaçýrdýlar. Ancak kalan bazý kemik parçalarý bugün Antalya Müzesindedir.

Ýlki 5-7 Aralýk 1983 yýlýnda yapýlan Noel Baba sempozyumu, o günden beri deðiþik din ve eðitimlerden gelen insanlarýn katýlýmýyla her yýl tekrarlanýyor. Bu sempozyumda St. Nicholas’ýn çizgisinden gidilerek deðiþik din ve inançlardan olan insanlara barýþ, dostluk ve kardeþlik çaðrýsý yapýlýyor.

Simena (Kale)

Güzelliðini, tarihi, denizi ve güneþinden alan Simena’ya Üçaðýz’dan deniz yoluyla da ulaþýlabilir. Karþýsýndaki Kekova adasýnda bulunan ve Akdeniz’in büyüleyici mavisinin altýnda yer alan batýk þehri ve antik kalýntýlar görülmeye deðerdir. Tarihi Likya uygarlýðýna kadar uzanan Simena’da pek çok uygarlýk kalýntýlarýna rastlamak mümkün. Kayalara oyulmuþ tiyatro ve surlar bunlardan yalnýzca birkaçýdýr.

Kekova

Kaþ-Demre arasýndadýr. Akdeniz’de Üçaðýz Köyü karþýsýnda kýyýya 500 m olan adada bulunan batýk Antik Kenttir.

Patara

Kalkan-Fethiye yolunda, Kalkan’dan yaklaþýk 10 km. önce ve güneyde yer alýr Patara. Þehrin merkezinde bulunan renkli seramikler, þehrin tarihinin M.Ö. 5. yüzyýla dek uzandýðýný göstermektedir. St. Nicholas’ýn doðum yeri olmasýnýn yaný sýra, Büyük Ýskender zamanýnýn önemli bir liman þehriydi. Biri Patara’ya giden üç kapýlý surlar M.S. 110′da Vali Modestus tarafýndan yaptýrýlmýþtýr. En önemli kalýntýlarýndan biri antik Patara Tiyatrosudur.

Xanthos

Xanthos nehrinin vadisine kurulan þehir Likya uygarlýðýnýn en eski ve en büyük þehridir. M.Ö. 4292′daki Pers istilalarýna kadar baðýmsýz olan Xanthos, þehirlerini istilacýlara karþý cesurca savunmuþ ancak baþarýlý olmayacaklarýný anlayýnca önce kadýnlarýný öldürmüþler ve kendilerini ateþe atarak topluca intihar etmiþler. Daha sonra Bölgeye göç eden 80 aile þehri yeniden kurmuþ fakat yaklaþýk 100 yýl sonra þehir bir yangýnla yerle bir olmuþtur. Yeniden inþaa edilen þehir batý ile iliþkilerini güçlendirerek, önemli bir merkez haline gelmiþ ancak þansýzlýklarýndan kurtulamamýþtýr. Brutus’un vergilerine direnince, þehir tahrip edilmiþ ve halk savaþa sürüklenmiþ ve Xanthos felaketler þehrine dönüþmüþtür.

Þehir Likya merkezi etrafýnda oluþmuþtur ve dýþýnda da kalýntýlar vardýr. Tiyatronun batýsýndaki kalýntýlar bugün de ilgi çekmektedir. Kayalar üzerindeki Harpy heykeli en önemli eserlerden biridir. Orjinali Ýngiltere’de British Museum’da bulunan eserin yerinde yalnýzca kopyasý vardýr.

Kaþ (Antiphellos)

Likya þehirlerinden biri olan Kaþ’ýn adý taþlýk yer anlamýna gelen “Phellos” tan gelir. Kaþ bugün iyi korunmuþ kaya mezarlarý ve tiyatrosuyla görülmeye deðer bir sahil kasabasýdýr.

Side

Manavgat-Side

Aspendos

Antalya’nýn 48 km doðusunda, Serik ilçesinde yeralan antik kentin kalýntýlarý büyük ölçüde ayaktadýr.

Serik Ýlçesi-Aspendos

CAMÝLER VE KÝLÝSELER

Yivli Minare ve Külliyesi, Kesik Minare Camii, Bali Bey Camii, Muratpaþa Camii, Ýskele Camii, Karatay Medresesi, Ahi Yusuf Mescidi ve Türbesi önemli olanlardýr.

HANLAR

Evdir Han Antalya’dan kuzeye giden yolda ilk durak yeri Evdir Handýr. Bugünkü Antalya-Korkuteli karayolunun 1 km. doðusunda ve Antalya’ya 18 km. uzaklýktadýr. En fazla dikkati çeken kýsmý sivri kemerli portalý olan Evdir Han 1210-1219 tarihleri arasýnda Ý.Keykavus tarafýndan yaptýrýlmýþtýr.

Kýrkgöz Han Antalya – Afyon arasýndaki ikinci durak yeri Kýrkgöz Han’dýr. Kýrkgöz Han Antalya’ya 30 km. uzaklýkta bulunan Kýrkgöz’de Pýnarbaþý mevkiindedir. Çok saðlam bir durumdadýr.

MÝLLÝ PARKLAR VE KORUNAN ALANLAR

Düden Þelaleleri Þehir merkezine yaklaþýk 10 km. uzaklýktadýr. 20 m. yükseklikten dökülen þelalenin ana kaynaðý “Kýrkgöz Mevkii”ndedir. Aþaðý Düden Þelalesi ise Lara yolu üzerinde merkeze 8 km. uzaklýktadýr. Yaklaþýk 40 m.lik bir falezden denize dökülür.

Altýnbeþik Maðarasý Milli Parký

Beydaðlarý Milli Parký

Güllük Daðý Milli Parký

Köprülü Kanyon Milli Parký

Kurþunlu Þelalesi Tabiat Parký

Alacadað Tabiatý Koruma Alaný

Çýðlýkara Tabiatý Koruma Alaný

Dibek Tabiatý Koruma Alaný

MAÐARALAR

Antalya ili sýnýrlarýnda turizme açýlmýþ pek çok maðara bulunmaktadýr.

YAYLALAR

Genel olarak 1000 m. ve daha fazla yüksekliði olan, yaz aylarý oldukça serin geçen, Toros Daðlarý’ndaki yaylalarda, Antalyalýlar ve Yörükler yaz mevsimini geçirirler. Bölgedeki baþlýca yaylalar Bakýrlý, Fesleðen, Yeþil Yayla, Saklýkenttir.

SPORTÝF AKTÝVÝTELER

Kayak Merkezi

Coðrafi konumu nedeni ile 4 mevsimin ayný anda yaþanabildiði Antalya’da, sahilde denize girerken, Antalya’ya 50 km uzaklýktaki Saklýken’te kayak yapmak mümkün olmaktadýr.

Saklýkent Kayak Merkezi

Daðcýlýk ve Týrmanma

Toros Daðlarýnýn uzantýlarýndan Beydaðlarý Antalya il sýnýrlarý içindedir. 600-3086 m. yükseklikleri arasýnda yer alan daðlar jeologlar ve coðrafya bilimciler için deðiþik olanaklar sunar. Tekedoruðu, Bakýrlý Dað, Tahtalýdað ve Kýzlar Sivrisi önemli doruklardýr. En yüksek doruðu 3086 m. ile Kýzlar Sivrisi’dir. Daðcýlar bu doruða sedir ormanlarý ile kaplý Çamkuru Vadisi’nden ulaþýlýr. Daða týrmanýþ bir gün içinde tamamlanabilir.

Beydaðlarý

Rafting

Köprülü Kanyon Milli Parký sýnýrlarýndaki Köprüçay, ülkenin en ilgi çekici rafting merkezlerindendir. Antalya’nýn önemli turizm merkezlerinden olan Manavgat ilçesi sýnýrlarýnda akan Manavgat Çayý, rafting için elveriþli parkurlara sahiptir.

Köprüçay

Manavgat Çayý

Sualtý Dalýþ

Antalya kýyýlarýndaki pek çok noktadan sualtý dalýþ yapmak mümkündür.

Antalya Dalýþ Noktalarý

Avcýlýk

Kýyý boyunda ve yaylalarda bol miktarda keklik, sülün, aðaç güvercini, býldýrcýn, üveyik, kayalýk kesimlerdi ve ovalarda yaban güvercinleri, çulluk, turaç, karatavuk vardýr.

Göller ve gölcüklerde yaþayan çok sayýda yaban ördeði ve yaban kazý kýþ aylarýnda kýyýlara inerler. Sahilin ormanlýk kesiminde geyik, tilki, sansar, alageyik, sincap, yaban keçisi, daðlarda ise ayý, kurt türleri bulunur.

Balýkçýlýk

Görmek isteyeceðiniz her türlü balýðý Antalya sularýnda bulabilirsiniz. Akay, avcý, çipura, fangri, iskarmaç, iskorpit, isparit, istavrit, kýlýç, kýrlangýç gibi balýklar ve Akdeniz’e özgü girida balýðý çok lezzetlidir. Akarsularýn denizle birleþtiði yerde özellikle levrek ve kefal bulunur. Turna, pisi, izmarit, böcek, istakoz ve kerevit de yakalanabilir.

Antalya bir alabalýk cennetidir. Bölge çaylarýnda bol miktarda bulunan alabalýklarýn yanýsýra kefal, levrek, sazan ve yýlan balýklarýný da çeþitli akarsu ve göletlerde görmek mümkündür.

Gençlik Kamplarý

Antalya Kemer ilçesinde gençlerin faydalanabileceði Orman kamplarý bulunmaktadýr.

Orman Kamplarý

COÐRAFYA

Akdeniz Bölgesinin en önemli kentlerinden olan Antalya’nýn kara sýnýrýný Toros sýradaðlarý oluþturur. Ýl bu kesimde, batýdan doðuya doðru Muðla, Burdur, Isparta, Konya ve Ýçel illeri, güneyde Akdeniz ile çevrelenmektedir.

Ýl topraklarýnýn üç tarafý yüksek daðlarla çevrilidir. En yüksek daðý Beydaðý (3085m.) ve Akdað (3075m.) dýr. Bu daðlarýn tümüne Güney Toroslar denilmektedir. Batýdan Eþen Çayý’ndan doðuda Kaledron (Kaldýran) Çayý’na kadar uzanan kýyý bandýndan kuzeyinde ovalar yer alýr. Ýl sýnýrlarý içinde belli baþlý akarsularý ise Alara Çayý, Dimçay, Manavgat Irmaðý, Köprüçay, Eþençay ve Devrense Çayý’dýr. Yörenin bitki örtüsünü oluþturan maki türleri Toroslar’ýn etekleri boyunca ve yamaçlarýnda 300 m.ye kadar görülürler. Bu türler arasýnda ladin, katran ardýcý, mersin ve kocayemiþ sayýlabilir.

Antalya ilinde iki iklim hüküm sürer. Sahil bölgesinde tipik Akdeniz iklimi: yazlar sýcak ve kurak, kýþlar ýlýk ve yaðýþlýdýr. Yukarý bölgede Akdeniz iklimi ile Ýç Anadolu iklimi arasýnda geçiþ teþkil eden kara iklimi hakimdir.

TARÝHÇE

Antalya adýný kurucusu, Bergama Kralý II. Attalos’dan alýr. Attalos’a atfen Attalia adýný alan kente Türkler önce Adalya daha sonra da Antalya adýný verirler.

Yapýlan arkeolojik kazýlarla Antalya ve bölgesinde günümüzde 40 bin yýl önce insanlarýn yaþadýðý kanýtlanmýþtýr. Antalya’nýn 27 km. kuzeybatýsýnda, Yaðcýlar sýnýrlarý içindeki Karain Maðarasýnda bulunan kalýntýlar Paleolitik, Mezolitik, Neolitik ve bronz çaðlarýna aittir.

M.Ö. 2000 yýlýndan bu yana bölge, sýrasý ile Hitit, Pamphylia, Lykia, Kilikya gibi kent devletleri, Pers, Ýskender, Antigonos, Ptolemais, Selevko, Bergama Krallýðý egemenliklerini tanýmýþtýr. M.S. 7. yüzyýldan sonra bölge Selçuklular ile Bizanslýlar arasýnda sýk sýk el deðiþtirmiþ, 1207 yýlýnda Selçuklularýn eline geçmiþtir. Bunu Tekelioðullarý, Osmanlýlar, Karamanoðullarý, sonra tekrar, Osmanlý egemenlikleri izlemiþtir.

NE YENÝR

Kýrsal alanda yaþayan yörüklerin beslenme biçiminin temelini hayvancýlýk ve buðdaydan elde edilen besinler belirler. Kýyý þeridinde az da olsa yaþ sebze üretilmesine karþýn iç bölgelere gidildikçe buðday ve kuru sebze aðýrlýk kazanýr.

Günümüz beslenme düzeninde yerlerini koruyan yerel yemeklerin baþlýcalarý þunlardýr: Kölle (buðday, fasulye, nohut ve bakla haþlamasý), saç kavurmasý, domates civesi, hibeþ, arapaþý, tandýr kebabý, tatlýlardan isa patlýcan, bergamut ve turunç reçeli sayýlabilir.

Antalya’dan Yemek Tarifleri

Kulaklý Çorba

Malzemeler:

1 su bardaðý nohut

6 su bardaðý su

250 gr. kuþbaþý et

2 yemek kaþýðý margarin

tuz, karabiber

Terbiyesi için:

2 adet yumurta

2 diþ sarýmsak

2 yemek kaþýðý un

1 adet limonun suyu

2 yemek kaþýðý yoðurt

Hamuru için:

1 adet yumurta

2 su bardaðý un

1 çay bardaðý su

tuz

Hazýrlanýþý:

hamur malzemesi kulak memesi kývamýnda yoðrulur. Yarým saat dinlendirdikten sonra eriþteden biraz büyük boyutta þeritler kesilir ve bir tepsiye konup nemini atmasý saðlanýr. Geceden ýslatýlan nohut ile kuþbaþý et birlikte haþlanýr. Yeterince piþtikten sonra kestiðiniz hamurlar, tuz ve karabiber ilave edilir. Diðer tarafta un kavrulur. Sarýmsak eklenir. Ayrý bir kapta yumurta, limon suyu, yoðurt çýrpýlýr. Bu karýþýma unlu karýþým da ilave edilir ve haþladýðýnýz etli nohutlarýn üzerine yavaþ yavaþ dökülür, iyice karýþtýrýlýr. Tavada çok az bir yaðda nane kýzdýrýlýp çorbanýn üzerine dökülerek servis edilir.

Antalya Piyazý

Malzemeler:

2 su bardaðý kuru fasulye

1 su bardaðý tahin

3-4 yemek kaþýðý sirke

2 adet soðan

2 adet yeþil biber

1 adet limonun suyu

tuz, pul biber

Hazýrlanýþý:

Akþamdan ýslatýlan fasulyeler haþlanýr. Soðan, yeþil biber ince ince kýyýlýr. Tüm malzemeler karýþtýrýlýr ve servis tabaðýna alýnýr. Üzeri maydanoz yapraklarý ile süslenerek servis edilir.

Çökelekli Biber Dolmasý

Malzemeler:

10 adet dolmalýk biber

15 yemek kaþýðý tepeleme çökelek

1/2 demet maydanoz

4 adet domates

2 adet soðan

2 yemek kaþýðý sývýyað

1 çay kaþýðý kimyon

1 çay kaþýðý karabiber

tuz

Hazýrlanýþý:

soðanlar yemeklik doðranýr ve yaðda pembeleþene kadar kavrulur. Domatesler küçük küçük doðranýr ve soðana katýlýr. Domatesler piþene dek kavurma iþlemine devam edilir. Domatesler piþince ateþten alýnýr ve soðumaya býrakýlýr. Bu karýþýma kýyýlmýþ maydanoz, çökelek, kimyon, tuz ve karabiber ilave edilir. Dolmalýk biberlerin içleri temizlenir ve hazýrlanan karýþým ile doldurulur. Bir fýrýn tepsisine dizilir çok az su ilave edilerek fýrýnda yaklaþýk 30 dakika piþirilir.

Hibeþ

Malzemeler:

1 su bardaðý tahin

1 su bardaðý su

1 adet limonun suyu

kimyon, kýrmýzýbiber

Hazýrlanýþý:

Bir kapta tahin ile limon suyu karýþtýrýlýr. Su ilave edilerek iyice karýþtýrmaya devam edilir. Kimyon ve kýrmýzý toz biber eklenir, servis tabaðýna alýnýr. Üzeri kimyon ve kýrmýzý toz biber ile süslenerek servis edilir.

NE ALINIR

Antalya’da yerli ve yabancý turistlerin her çeþit ihtiyacýný karþýlayabilecek satýþ maðazasý vardýr. Antalya hemen her türlü meyve ve sebzeden yapýlan reçelleri ile ünlüdür. Antalya’ya özgü turunç, bergamut, patlýcan, karpuz reçelleri en önemlileridir. Ayrýca Kültür ve Turizm Bakanlýðý satýþ maðazalarýnda ve Kaleiçindeki dükkanlarda Türkiye’ye özgü hediyelikler bulunabilir. Yörenin kök boyasý ile boyanan “Döþemealtý Halýlarý” da çok ünlüdür.

LÝNKLER

Antalya Valiliði http://www.antalya.gov.tr/

Antalya Belediyesi http://www.antalya-bld.gov.tr/tr/index.html

Akdeniz Üniversitesi http://www.akdeniz.edu.tr/

Antalya Tanýtým Vakfý http://www.antalyaguide.org/

Antalya Kongre Ofisi http://www.antalyaconvention.org/

YAPMADAN DÖNME

Antalya’nýn her köþesine daðýlmýþ antik kentlerini gezmeden,

Antalya Müzesini görmeden,

Saklýkent’e gitmeden,

Kaleiçi ve Eski Antalya Evlerini görmeden,

Akseki Ýlçesinde Kardelen çiçeðinin fotoðrafýný çekmeden,

Döþemaltý halýsý almadan,

Yöre reçellerini tatmadan,

…Dönmeyin..